Erzurum Yoncalık Mahallesi Aliravi Caddesi üzerinde,  İl Halk Kütüphanesi güneyindedir. Hamam 1981 yılına kadar askeriyenin elinde bulunduğu için ASKERİ HAMAM olarak isimlendirilmiştir. Askeri Hamamın hiçbir yerinde kitabe yoktur. Kim tarafından ve ne zaman yapıldığı bilinmemektedir. Osmanlı dönemi hamam yapılarının mimari üslubunu taşıdığından, XVI. Yüzyıla tarihlendirilmektedir. Hamam, soyunmalık, ılıklık, sıcaklık, külhanDEVAMI

Erzurum Karaköse Mahallesinde Cennet Çeşmesi karşısındadır. Hamamın kapısı üzerinde bulunan ancak günümüzde yerinde olmayan, ne olduğu da bilinmeyen mermer kitabenin metnini, Mehmet Nüsret Tarihçe-i Erzurum kitabında şöyle yazmıştır: Amere haze’l-Hamâme el-mahmiyyeti ani’l-âfâti vel-beliyyeti eyyamün halifetü’z-zaman Sultan Süleyman Hân ibni Selim Hân edamallahü mülkehü el hac Emin Paşa yessirüllahü ma yüridûDEVAMI

Erzurum Gürcü Kapı semtindedir. Hamamın üzerinde yapım tarihi ile ilgili herhangi bir kitabesi yoktur. Plan ve mimari özellikleri XVII. Yüzyıla tarihlendirilmesi uygun düşmektedir.  Hamamın girişi düz atkı taşlı olup, üst kısmı yuvarlak kemerlidir.  Soyunmalık kısmı kare planlıdır ve üzeri ikiz ahşap sütunlar tarafından taşınan sekiz dilimli ahşap kubbe ile kapatılmıştır.DEVAMI

Erzurum Gölbaşı semtinde, Gümrük Camii güneyinde, Gümrük hanının batısında yer alır. Üzerinde kitabe bulunmayan yapının kesin inşa tarihi bilinmemektedir. Bu hamam, Gümrük Camiinin vakfı olup,1130 H./1718 M. yılında Hacı Bektaş oğlu Hacı Derviş İbrahim tarafından yaptırılan camiye vakfedilmiştir. Hamam, caminin yapıldığı tarihlerde inşa edilmiştir. Hamam, soyunmalık, ılıklık, sıcaklık ve külhanDEVAMI

Erzurum Esat Paşa Mahallesindedir. Hanım Hamamının üzerinde kitabe yoktur. Raziye Hanım tarafından yaptırılan hamam, Vakıflar Genel Müdürlüğünde Raziye Hanım vakfına kayıtlı olarak geçmektedir. Hamama doğusunda bulunan merdivenlerle inilmektedir. Kubbeyle kapatılmış olan soyunmalığın ortasında bir havuz vardır. Tromplara oturan kubbenin tepe noktasında aydınlatma feneri vardır. Ilıklık kısmına soyunmalığın kuzeybatısından geçilmektedir. ÜzeriDEVAMI

Erzurum Yegenağa Mahallesinde, Köse Ömer Ağa Camiinin güneyindedir. Hamamın kitabesi olmadığından hangi tarihte ve kim tarafından yaptırıldığı kesin olarak bilinmemektedir. İ.H. Konyalı bu hamamın  Bakırcı Camii’nin (1133 H/ 1720 M) vakfı olduğunu , hamamın bir kısmını Bakırcı Hacı Mustafa, bir kısmını da Derviş Ağa’nın yaptırdığını belirtilmektedir. Hamam XVIII. yüzyılın ilkDEVAMI

Erzurum Ayazpaşa Mahallesinde kalenin kuzeyindedir. Hamamın hangi tarihte yapıldığını belirtir bir kitabe yoktur. Mimari özelliği incelendiğinde XVI. Yüzyıla tarihlendirilmektedir. Taşhanı  (Kervansaray) yaptıran Rüstem Paşa’nın hayır eserlerinden olan bu hamamın Mimar Sinan tarzına çok benzemesinden dolayı onun mektebinden yetişme ustalar tarafından inşa edildiği sanılmaktadır. Kalenin yamacında yer alması ve bu kısmınDEVAMI

Erzurum Ali Paşa Mahallesindedir.  Üzerinde kitabesi bulunmayan Küçük Hamamın yapım tarihi plan ve mimari özellikleri XVI. Yüzyıla uygun düşmektedir. Hamamın Erzurum Vakıf Mazbut Akar Defterinde (c.1, K.88, s.44) KUYUCU MURAT PAŞA’ nın vakfı olduğu (M.1572) kayıtlıdır. Hamamın soyunmalık kısmına ahşap çatılı dehlizden geçilerek girilmektedir. Soyunma yeri tromplar üzerine oturan kubbeyleDEVAMI

Erzurum Tebriz Kapı semtinde, Aşağı Habib Efendi Mahallesindedir.  Lâlâ Mustafa Paşa hamamına, yıllarca bakımsız kaldığı ve onarılmadığı için Çöplük Hamamı da denilmektedir.    Hamamın herhangi bir yerinde yaptıranı ve yapıldığı tarihi gösterir bir kitabe yoktur. Hamamın Lala Paşa Camii vakfı olduğu bazı kaynaklarda belirtilmektedir.  Hamamin mimarisi ve klasik özellikleri de buDEVAMI

Erzincan Kapı semtinde, Murat Paşa Camii güneyinde bulunmaktadır. Hamamın sivri kemerli ileri taşkın taç kapısı üzerindeki kitabe kaybolmuştur. Ancak Murat Paşa Camii ile aynı yıllarda (1572) Kuyucu Murat Paşa tarafından yaptırıldığı kabul edilmektedir. Rivayete göre Murat Paşa bu hamamı camiden evvel yaptırmıştır. Caminin inşaatında çalışanlar işe başlamadın evvel bu hamamdaDEVAMI

Erzurum Emir Şeyh Mahallesindedir.Hamamın giriş kapısının üzerinde bulunan kitabeye göre  bu hamam Derviş Ağa tarafından H.1119/ M.1707 yılında yaptırılmıştır.Kitabe metni şöyledir: Yapıp Derviş Ağa ferzend-i  yekta, Bu hamam-ı lâtifi etti ihya, Ne hamam-ı ferah bahşaki oldu, Selim mevki-i makbul-i ârâ, Binası dil-kûşa tarhı dil-ârâ, Ayni söyledim itmamına tarih, Havası hoşDEVAMI

Erzurum Şeyhler Mahallesinde,  Şeyhler Camiinin karşısında yer almaktadır. Şeyhler Camii ve Şeyhler Medresesi ile aynı yıla tarihlenen (H.1181/M.1767) bu hamam Erzurum Müftüsü Mehmet Habib Efendi’nin  ailesinden Mehmet Şemsettin Efendinin vasiyeti üzerine yapılmış ve Şeyhler Camiine vakfedilmiştir.  Hamama üstü ağaç örtülü, halkın Külhani Baba dediği Türbenin de bulunduğu bir holden girilmektedir.DEVAMI

Erzurum Kadana Mahallesinde bulunan Tahta Hamam İbrahim Paşa Camiinin vakfıdır.  Tahta Hamama, batısında bulunan geniş ve derin dehlizden girilir ve soyunmalık bölümüne geçilir. Soyunmalık daha önce kubbe ile örtülüyken kubbenin yıkılması sonucu yerine beş ahşap destek üzerine  oturan ahşap tavanla kapatılmıştır. Hamamın ılıklık bölümü kare şeklinde birbirine bağlantılı iki birimdenDEVAMI

Erzurum Tarihi Camileri ve mescitlerinin tamamı Yakutiye İlçesi hudutları içerisindedir. Tarihi camiler kubbeli ve ahşap destekli olarak iki bölümde sıralanmıştır. Tarihi camii ve mescitler isimlerine göre ayrı maddeler halinde ayrıntılı olarak yazılmıştır. A-  KUBBELİ TARİHİ CAMİLER 1. ULU CAMİİ ( Atabey Camii) Yapılış tarihi H. 575 /M.1180 2- LÂLÂ MUSTAFADEVAMI

Erzurum Tebrizkapı semtinde Cumhuriyet Caddesi üzerinde bulunmaktadır. Halkımız hemen hemen bütün şehir ve kasabalardaki en büyük camiye (ULU CAMİ) derler. Camiin hangi tarihte yapıldığı bilinmemektedir. Caminin kaybolan kitabesine dayanılarak H. 575 (M. 1179) yılında Emir İzzeddin Saltuk’un oğlu Melik Nasûrüddin Muhammed tarafından Ebü’l-Feth Mehmed’e yaptırıldığı kabul edilir.  Caminin diğer adıDEVAMI

Ali Paşa Camii Erzurum merkezde kendi adını verdiği mahallededir. Caminin yapım kitabesi bulunmamaktadır. Camii ilk yaptıran ALİ PAŞA H.977,M.1569 dan H.978/ M.1570 tarihleri arasında Erzurum’da valilik yapan Ali paşadır. Vakıflar Genel Müdürlüğü arşiv kayıtlarından tespit edildiğine göre 4 numaralı defterin 3-42 sahifelerinde Ali Paşanın vakfiyesi vardır. Vakfiyeye göre cami H.974/DEVAMI

Erzurum Aşağı Habib Efendi Mahallesinde bulunmaktadır.   Yaptıranı ve inşa tarihi bilinmeyen Osmanlı Dönemine ait camii XVIII. yüzyıl camilerinin özelliklerini taşımaktadır. Camii dört ahşap sütunla taşınan düz ahşap örtüye sahiptir. Dıştan toprak dam örtülü olan cami, günümüzde çatı ile kapatılmıştır. Caminin son cemaat yeri yapılan onarımlarda değişikliye uğramıştır. Camiye ahşap kanatlıDEVAMI

Camii, Mumcu caddesinin alt kısmında, kendi adını verdiği mahalle arasında yer alır. Caminin ilk yapılış tarihi, kim tarafından yaptırıldığı bilinmemektedir. XVIII. Yüzyıl yapısı olan camii düz toprak damlıydı. Aşağı Mumcu Camii tamamen harap halde iken yıktırılmış ve 1978-1980 yılları arasında orijinal temeller üzerine yeniden yapılmıştır.  Dikdörtgen camii alanı, dört yandanDEVAMI

Ayazpaşa Mahallesi Ayazpaşa Caddesi üzerindedir. Caminin kitabesi yoktur. Erzurum’da H.966/M 1558- H.968/M.1560 yılları arasında valilik yapmış olan Ayaz Paşa, cami, hamam ve çeşmeden oluşan bir külliye yaptırmıştır. Ayazpaşa camii Erzurum’daki Osmanlı eserlerinin en eskilerindendir. Ayaz Paşa Camiinin ahşap sütunlar üzerine oturan son cemaat yeri düz tavanla örtülmüş ve burası sonrakiDEVAMI

Bakırcı Camii, kendi adını verdiği Erzurum Bakırcı mahallesindedir. Caminin giriş kapısının üzerinde bulunan 33×68 santim boyutlarındaki mermer üzerine yazılı altı satırlık kitabeye göre H.1133/M.1721 yılında Bakırcı Mustafa Ağa tarafından yaptırılmıştır.                              Kitabe metninde; Vasiyet eyleyüb böyle binaya süls-ü malinden Bekaya irtihal itdi Bakırcı Mustafa Ağa Dilîr-i m’areke damadı ya’ni Mustafa AğaDEVAMI