Cemal Gürsel, 1895 yılında Erzurum Şeyhler Mahallesinde doğdu. Babası Binbaşı Abidin bey, dedesi müderris Hoca İbrahim Efendidir (1820-1895). Aslen Ilıca Salasor köyündendir. Erzincan Askeri İdâdisi’ni ve İstanbul Kuleli Askeri Lisesi’ni bitirdi. Askeri öğrencilik yıllarından itibaren, popülerliği ve kendisine duyulan sevgi nedeniyle arkadaşlarınca “Aga” lakabı verildi ve vefatına kadar hep Cemal Aga olarak bilindi.
Cemal Gürsel, 1915’te Harp Okulu’nda öğrenci iken savaş dolayısı ile subay yapıldı ve topçu asteğmeni olarak orduya katıldı. Çanakkale savaşlarında Anafartalar ve Seddülbahir çarpışmalarında bulundu. 1917’de Filistin cephesine gönderildi. Gazze muharebelerinde çarpıştı, ancak cephenin çökmesi üzerine 1918’de İngilizlere esir düştü ve Mısır’daki esir kampında bir yıl kaldı. Serbest bırakılınca İstanbul’a gitti ve 1920 başlarında Anadolu’ya geçerek Kurtuluş Savaşına katıldı. Birinci ve ikinci İnönü, Eskişehir, Sakarya muharebelerinde ve Büyük Taarruz’da başarılı hizmetleri görüldü. Savaştan sonra Harp Okulu’nda yarım kalan öğrenimini tamamladı. 1929 yılında Harp Akademisi’nden kurmay subay olarak mezun oldu. Çeşitli birliklerde görev yaptı. Erzurum’da Üçüncü Ordu komutanıyken 1958’de Kara Kuvvetleri Komutanlığına tayin edildi. .
Cemal Gürsel, 27 Ocak 1927 tarihinde Melahat Hanım ile evlendi ve bu evlilikten Özdemir (1928-9 Eylül 1995) adını verdikleri bir oğlu oldu.
Demokrat Parti iktidarına karşı 27 Mayıs 1960’ta ihtilal yapan subaylar Cemal Gürsel’i lider yaptılar. Demokrasiye geçişte Cumhuriyet Senatosu’nun tabii üyesi olan Cemal Gürsel, 26 Ekim 1961’de Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin ortak toplantısında Türkiye Cumhuriyeti’nin dördüncü Cumhur Başkanı olarak seçildi.
Cemal Gürsel, Gülhane Askeri Tıp Akademisi hastanesinde tedavi görmekteyken 14 Eylül 1966 günü vefat etti. Mezarı Ankara Devlet Mezarlığındadır.
Bibliyografya
Atilla Çetin, DİA c.14 s.326
Sebahattin Bulut, Erzurum’da İz Bırakanlar