Erzurum Pelit Meydanı Çortan Mahallesinde yer almaktadır. Üzerinde kitabesi bulunmayan yapı üslup özellikleri bakımından 18. Yüzyıla tarihlendirilebilir.
Çortan mescidi küçük ölçülerde olup ahşap direklidir. Son Cemaat yeri niteliğinde basit bir giriş bölümü yer alır. İçeride kesme taştan mukarnas kavsaralı mihrabı vardır. Kısa gövdeli ahşap minaresi sacla kaplıdır.
Bibliyografi
H.Yurttaş,H.Özkan,Z.Köşklü v.d. Yolların, Suların ve Sanatın Buluştuğu Şehir Erzurum-2008
ÇORTAN MESCİDİ II ( KABE ŞEYH MESCİDİ) (HAMZA AĞA MESCİDİ)
Erzurum Gürcükapı Semti, Ayazpaşa Mahallesi (yol açılmadan önce Çortan Mahallesi), Menderes Caddesi üzerinde Erzurum Hamamı karşısındadır. 1979 tarihinde yazdırılan kapı üstü levhasında Hamza Ağa Vakfı olduğu yazılıdır. Üzerinde yapıldığı tarihi gösterir kitabesi bulunmayan yapı üslup özellikleri bakımından 18. Yüzyıla tarihlendirilmektedir. Bu mescid küçük ölçülerde olup, ahşap destekli düz tavanlıdır. Mescidin köşeleri kesme taş, beden duvarları moloz taşla yapılmıştır. Giriş kapısından doğrudan içeri girilmektedir. İki ahşap direkle taşınan düz ahşap tavan ve mahfili dışında orijinal kısmı kalmamıştır. Mihrap fayansla kaplanmıştır. Ahşap minaresi sacla kaplıdır.
Bibliyografi
İ. H. Konyalı, Abideleri ve Kitabeleriyle Erzurum Tarihi
H.Yurttaş, H.Özkan, Z.Köşklü, vd. Yolların, Suların ve Sanatın Buluştuğu Şehir Erzurum -2008
H.Gündoğdu, A.A.Bayhan, M.Arslan, Sanat Tarihi Açısından Erzurum – 2010