ERZURUMLU EMRAH

(1780 – 1860) Şair

Emrah, 1780 yılında Erzurum’un güney batısında yer alan Tambura (Yeşilyurt) köyünde doğdu. Zamanın ilmiye tahsilini Erzurum’da almış, medrese eğitimi görmüştür. Erzurum’da Nakşibendi tarikatının Halidî koluna intisap etmiştir. Bütün hayatı seyahat ile geçen Emrah’ın birkaç kez evlendiği bilinmekte ancak ayrıntılı bilgi bulunmamaktadır. Kastamonu, Konya, Sivas, Tokat, Niğde şehirlerinde kalmıştır. 1840 yılında Sivas’tan Tokat’a gitmiş, buradan da Niksar’a geçerek hayatının sonuna kadar burada kalmıştır.

Emrah, geleneğe uyarak pek çok çırak da yetiştirmiştir. Bunlar arasında Tokatlı Nuri ve Gedai gibi ünlü iki çırağı sayesinde adıyla anılan bir âşık kolu teşekkül etmiştir.

Tokatlı Nuri’nin bir şiirinde belirttiğine göre Emrah, 1860 yılında Niksar’da öldü. Tekke Bayırı kabristanına defnedildi. Türbesi Kültür Bakanlığı öncülüğünde 1986 yılında yapıldı.

Erzurumlu Emrah’ın aruz şiirlerini Rufâi şeyhlerinden Erzurumlu Mehmed Abdülaziz Efendi  “Divân-ı Emrah” adıyla 1914 yılında İstanbul’da bastırmıştır. Eserin üzerinde “Tarikat-ı Aliye-i Nakşibendiye Hulefâsından Arif-i Billâh Vâsıl İlallah Şeyh Emrahi Erzurumî Kuddisellahu Sırrehû’l-aziz Hazretlerinin Divanıdır” yazısı vardır.

Erzurumlu Emrah’ın hece vezni ile yazdığı şiirlerini “Erzurumlu Emrah, Hayatı ve Şiirleri” adıyla 1928 yılında Eflatun Cem Güney derledi ve yayımladı. Ayrıca Köprülü Mehmet Fuat, 19.Asır Saz Şairlerinden Erzurumlu Emrah (1929), Murat Uraz, Aşık Emrah Hayatı ve Şiirleri (1943)  gibi pek çok araştırmacı Emrah’ın hayatı ve şiirlerini konu alan eserler yayınlamışlardır.

DERMAN MI KALDI
Bir vefasız muhabbetsiz yâr için
Çekmediğim dert ü hicran mı kaldı
Sinem yarasını sarmadın ey dil
Hokka-i âlemde derman mı kaldı

Can verdim ellerin melâmetinden
Yandı gönül aşkın hararetinden
Bir kanlı zalimin şikâyetinden
Varmadığım bâb-ı sultan mı kaldı

Emrah nedir bu bî-nevalığın
Terk ettin cihandan aşinalığın
Behey güzel senin bi-vefalığın
Duyup işitmedik insan mı kaldı

Bibliyografya

Z.Fahri Fındıkolu (aktaran A.Dinç) Erzurum Şairleri

Ali Berat Alptekin, Palandöken’in Zirvesindeki Âşık Erzurumlu Emrah

M.Özarslan, Erzurum Âşıklık Geleneği

M.Çelik, Erzurum Kitabı

K.Tuna,  Erzurum Türküleri ve Nazariyatı

N.Albayrak, T.D.V. İ.A. s.337

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir