(1878-1925)
Kırbaşzâde Fevzi Bey, 1878 yılında Erzurum’da doğdu. Babası Yemen Efendidir. Fevzi Bey, Tambura Beylerinden Hacı Ahmet Efendi’nin kızı Lütfiye Hanımla evlenir. Memduh ve Fikri isminde iki oğlu, Ulviye adlı bir kızı olur. Fevzi bey Erzurum’da ticaretle uğraşan, ayni zamanda çiftliği olan bir zattır.
Fevzi Bey, Ermeni işgalinde “Ermenilere karşı koyma teşkilatını” kurarak Ulu Caminin güney istikametindeki mahallelere Ermenileri sokmamış ve halkı katliamdan korumuştur.
Kırbaşzâde Fevzi bey, Merkezi İstanbul’da bulunan Vilayet-i Şarkiye Müdafaa-i Hukuk-i Milliye Cemiyeti Erzurum Şubesi’nin kurulması ile bu cemiyete üye olmuş ve 2 Nisan 1335 (1919) tarihinde cemiyetin idare heyetine seçilerek hizmetlerde bulunmuştur.
Fevzi Kırbaş 1925 yılı şapka hadisesinde Vali Zühtü tarafından mahkeme edilmeden Vilayette öldürülmüştür.
Süleyman Necati Güneri (Albayrak Gazetesi Sahibi) Hatıralarında şöyle yazmaktadır:
“Milli hareket maksadına kavuştuktan sonra Fevzi Bey köşeye çekilmiş, köyüne giderek çiftçilikle uğraşıyordu. Siyasetten tamamen uzaklaşmıştı. Bir kaşık suda fırtınalar koparan Vali Zühtü, bu zatı köyünden getirtmiş, bir müddet karakolda tevkif ettikten sonra, kelepçe vurularak Vali istiyor diye hükümet binasına götürülüyor. Merdivenin önüne gelince oradaki kapıdan bir jandarma subayı çıkarak tabancasıyla Fevzi Bey’i arkadan vurarak öldürüyor ve cesedini merdivenin altına yuvarlıyor. İki gün sonra cenaze ailesine teslim ediliyor. Yargılanmadan suçsuz yere öldürülen Fevzi Bey devlete ve millete yaptığı hizmetlerin mağduru olmuş bir kahramandır.”
1967 yılında Erzurum Özel İdare Müdürlüğünün yayınladığı yıllıkta “ Gerçekten fedakâr ve kahraman bir şahıs olan Fevzi Kırbaş, başka bir olayla itham edilerek, mahkeme edilmeden vurdurulmuştur”der.
Fevzi Beyin mezarı, Esat Paşa Camii haziresindedir.
Bibliyografya
Süleyman Necati Güneri, Hatıra Defteri ( yayına hazırlayan Ali Birinci)
M.Çelik, Erzurum Kitabı
M.Fahrettin Kırzıoğlu, Erzurum Kongresi
M.Taşyürek, Erzurum Kongresi ve Erzurum milletvekilleri