Mehmed Said Paşa, 1838 ‘de Erzurum’da doğdu. Ankaralı Seb’azâde ailesine mensuptur. Asıl adı Mehmed Said olup diğer Said Paşa ile karıştırılmaması için boyunun kısalığından dolayı “Küçük” lakabıyla bilinir. Babası ulemadan Hasan Efendi’nin oğlu, Tahran Maslahatgüzarı Ali Namık Efendi’dir.
Mehmed Said, İlk öğrenimini Erzurum İbrahim Paşa Medresesinde yaptı. Babasının 1853’de vefatı üzerine ailesinin geçimini sağlamak üzere Erzurum Tahrirat Kalemi’ne memur olarak girince eğitimi kesintiye uğradı. 1858 Aralık ayında Meclis-i Vâlâ’da memur oldu, ardından Erzurum’daki ailesini İstanbul’a götürdü.
Mehmed Said Paşa, 1879’da başvekalete getirildi. Böylece en küçük memuriyetten başlayıp, devletin çeşitli dairelerinde tecrübe kazandıktan sonra sadaret makamına ulaştı. II. Abdülhamit saltanatında yedi kez ve İkinci Meşrutiyet döneminde iki kez olmak üzere, toplam dokuz dönemde dokuz yıla yakın sadrazamlık yapmıştır. Son sadrazamlığında Sait Paşa’yı Meclis-i Mebusan’daki İttihat ve Terakki grubu desteklemiş ve sadrazamlığı 22 Temmuz 1912’de İttihat ve Terakki’ye karşı verilen bir askeri muhtıra ile sona ermiştir
Mehmed Said Paşa, 1 Mart 1914’de vefat etti ve İstanbul Eyüp de defnedildi.
Bibliyografya
S. Bulut, Erzurum’da İz Bırakanlar
Ercümend Kuran, M.E.B. İslam Ansiklopedisi