NÜZHET-ÜL HAZRA KÖŞKÜ

(Yusuf Ziya Paşa Köşkü)

Erzurum Yukarı Köşk Mahallesi Köşk Camii yanında bulunan Nüzhet-ül Hazra köşkü eski Erzurum evlerine güzel bir örnektir. 

Köşk, tarihi kaynaklarda Nüzhet-ül Hazra  (gezilip safa bulunacak, gönül açılacak yer) şeklinde geçmektedir.  Bu köşkün bahçesine de (yeşil cennet ) anlamına gelen Ravzat-ül Hazra denilirdi.     Yapım kitabesi olmayan bu köşkü H.1209 – 1213 (M.1795-1798) yıllarında Erzurum Valisi olan Maadin-i Hümayun Emini ve daha sonra Sadrazam olan Yusuf Ziya Paşa yaptırmıştır.

 1821-1824 yıllarında Erzurum’da Vali olarak görev yapan Mehmet Emin Rauf Paşa, harap olan bu bahçeyi yeniden tamir ettirmiş ve buraya bir çeşme yaptırmıştır. 1892 tarihli Erzurum Salnamesinde (yıllık) çiçeklerle süslü bahçesin de büyük bir havuzun olduğundan bahsedilmektedir.

Köşk, iki katlı olup dikdörtgen planlıdır. Zemin kat geniş bir mekândan, üst kat bir salon ve iki küçük odadan oluşmaktadır. Yapının üst örtüsü kiremit kaplı kırma çatı olup, dışa taşıntı yapan saçak kısmı on altı kavisli ahşah konsolla desteklenmiştir.  

Köşkün geniş bir mekân şeklinde düzenlenmiş zemin katına batı cephesinde açılmış düz atkı taşlı kapıdan girilir. Zemin kat kuzey, güney ve doğu duvarlarında açılmış beş dikdörtgen pencere ile aydınlatılmıştır. Zemin kat ahşap tavanı üç bölüme ayrılmış, orta kısım aşağıda tutularak hareketlilik kazandırılmıştır.

Köşkün üst katına güney cephesinde bulunan L şeklinde karşılıklı yerleştirilen ve sivri kemer üzerine oturan iki merdivenle çıkılmaktadır. Bu katın girişinde yer alan holün sağ ve soluna iki oda yerleştirilmiştir. Holün kuzeyinden ahşap tavanlı salona geçilir. Salon dikdörtgen beş pencere ile aydınlatılmaktadır. Salonun Ahşap tavanın göbeğinde on kollu yıldız motifi görülmektedir. Salonun doğu duvarına açılan kapıdan balkona çıkılmaktadır. Ahşap konsollarla desteklenen balkon ahşap direklerle çatıya tutturulmuştur.

 Ravzat-ül Hazra ismiyle bilinen bahçe “Köşk Aile Çay Bahçesi” adıyla Erzurum halkına hizmet veren güzel bir ortam ve seçilen bir mekan olmuştur.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir