Mustafa Yılmaz ÇAĞLAYAN (Page 3)

Erzurum’da ondört tarihi hamam bulunmaktadır. Bunların tamamı  XVI. – XVIII. Yüzyıllardan kalan hamamlardır.  Osmanlı Döneminde yapılmıştır. Hamamların üzerinde, biri dışında, kitabe bulunmamaktadır. Bu eserleri kim ve ne zaman yaptırdığı bilinmemektedir. Sadece Saray Hamamının üzerinde yer alan kitabede hamamı yaptıran ve yapılış tarihi yazılmıştır.  Hamamların tamamı klasik Türk hamamları özelliklerini yansıtmaktaDEVAMI

Erzurum Yoncalık Mahallesi Aliravi Caddesi üzerinde,  İl Halk Kütüphanesi güneyindedir. Hamam 1981 yılına kadar askeriyenin elinde bulunduğu için ASKERİ HAMAM olarak isimlendirilmiştir. Askeri Hamamın hiçbir yerinde kitabe yoktur. Kim tarafından ve ne zaman yapıldığı bilinmemektedir. Osmanlı dönemi hamam yapılarının mimari üslubunu taşıdığından, XVI. Yüzyıla tarihlendirilmektedir. Hamam, soyunmalık, ılıklık, sıcaklık, külhanDEVAMI

Erzurum Karaköse Mahallesinde Cennet Çeşmesi karşısındadır. Hamamın kapısı üzerinde bulunan ancak günümüzde yerinde olmayan, ne olduğu da bilinmeyen mermer kitabenin metnini, Mehmet Nüsret Tarihçe-i Erzurum kitabında şöyle yazmıştır: Amere haze’l-Hamâme el-mahmiyyeti ani’l-âfâti vel-beliyyeti eyyamün halifetü’z-zaman Sultan Süleyman Hân ibni Selim Hân edamallahü mülkehü el hac Emin Paşa yessirüllahü ma yüridûDEVAMI

Erzurum Gürcü Kapı semtindedir. Hamamın üzerinde yapım tarihi ile ilgili herhangi bir kitabesi yoktur. Plan ve mimari özellikleri XVII. Yüzyıla tarihlendirilmesi uygun düşmektedir.  Hamamın girişi düz atkı taşlı olup, üst kısmı yuvarlak kemerlidir.  Soyunmalık kısmı kare planlıdır ve üzeri ikiz ahşap sütunlar tarafından taşınan sekiz dilimli ahşap kubbe ile kapatılmıştır.DEVAMI

Erzurum Gölbaşı semtinde, Gümrük Camii güneyinde, Gümrük hanının batısında yer alır. Üzerinde kitabe bulunmayan yapının kesin inşa tarihi bilinmemektedir. Bu hamam, Gümrük Camiinin vakfı olup,1130 H./1718 M. yılında Hacı Bektaş oğlu Hacı Derviş İbrahim tarafından yaptırılan camiye vakfedilmiştir. Hamam, caminin yapıldığı tarihlerde inşa edilmiştir. Hamam, soyunmalık, ılıklık, sıcaklık ve külhanDEVAMI

Erzurum Esat Paşa Mahallesindedir. Hanım Hamamının üzerinde kitabe yoktur. Raziye Hanım tarafından yaptırılan hamam, Vakıflar Genel Müdürlüğünde Raziye Hanım vakfına kayıtlı olarak geçmektedir. Hamama doğusunda bulunan merdivenlerle inilmektedir. Kubbeyle kapatılmış olan soyunmalığın ortasında bir havuz vardır. Tromplara oturan kubbenin tepe noktasında aydınlatma feneri vardır. Ilıklık kısmına soyunmalığın kuzeybatısından geçilmektedir. ÜzeriDEVAMI

Erzurum Ayazpaşa Mahallesinde kalenin kuzeyindedir. Hamamın hangi tarihte yapıldığını belirtir bir kitabe yoktur. Mimari özelliği incelendiğinde XVI. Yüzyıla tarihlendirilmektedir. Taşhanı  (Kervansaray) yaptıran Rüstem Paşa’nın hayır eserlerinden olan bu hamamın Mimar Sinan tarzına çok benzemesinden dolayı onun mektebinden yetişme ustalar tarafından inşa edildiği sanılmaktadır. Kalenin yamacında yer alması ve bu kısmınDEVAMI

Erzurum Ali Paşa Mahallesindedir.  Üzerinde kitabesi bulunmayan Küçük Hamamın yapım tarihi plan ve mimari özellikleri XVI. Yüzyıla uygun düşmektedir. Hamamın Erzurum Vakıf Mazbut Akar Defterinde (c.1, K.88, s.44) KUYUCU MURAT PAŞA’ nın vakfı olduğu (M.1572) kayıtlıdır. Hamamın soyunmalık kısmına ahşap çatılı dehlizden geçilerek girilmektedir. Soyunma yeri tromplar üzerine oturan kubbeyleDEVAMI

Erzurum Tebriz Kapı semtinde, Aşağı Habib Efendi Mahallesindedir.  Lâlâ Mustafa Paşa hamamına, yıllarca bakımsız kaldığı ve onarılmadığı için Çöplük Hamamı da denilmektedir.    Hamamın herhangi bir yerinde yaptıranı ve yapıldığı tarihi gösterir bir kitabe yoktur. Hamamın Lala Paşa Camii vakfı olduğu bazı kaynaklarda belirtilmektedir.  Hamamin mimarisi ve klasik özellikleri de buDEVAMI

Erzincan Kapı semtinde, Murat Paşa Camii güneyinde bulunmaktadır. Hamamın sivri kemerli ileri taşkın taç kapısı üzerindeki kitabe kaybolmuştur. Ancak Murat Paşa Camii ile aynı yıllarda (1572) Kuyucu Murat Paşa tarafından yaptırıldığı kabul edilmektedir. Rivayete göre Murat Paşa bu hamamı camiden evvel yaptırmıştır. Caminin inşaatında çalışanlar işe başlamadın evvel bu hamamdaDEVAMI

Erzurum Emir Şeyh Mahallesindedir.Hamamın giriş kapısının üzerinde bulunan kitabeye göre  bu hamam Derviş Ağa tarafından H.1119/ M.1707 yılında yaptırılmıştır.Kitabe metni şöyledir: Yapıp Derviş Ağa ferzend-i  yekta, Bu hamam-ı lâtifi etti ihya, Ne hamam-ı ferah bahşaki oldu, Selim mevki-i makbul-i ârâ, Binası dil-kûşa tarhı dil-ârâ, Ayni söyledim itmamına tarih, Havası hoşDEVAMI

Erzurum Şeyhler Mahallesinde,  Şeyhler Camiinin karşısında yer almaktadır. Şeyhler Camii ve Şeyhler Medresesi ile aynı yıla tarihlenen (H.1181/M.1767) bu hamam Erzurum Müftüsü Mehmet Habib Efendi’nin  ailesinden Mehmet Şemsettin Efendinin vasiyeti üzerine yapılmış ve Şeyhler Camiine vakfedilmiştir.  Hamama üstü ağaç örtülü, halkın Külhani Baba dediği Türbenin de bulunduğu bir holden girilmektedir.DEVAMI

Erzurum Kadana Mahallesinde bulunan Tahta Hamam İbrahim Paşa Camiinin vakfıdır.  Tahta Hamama, batısında bulunan geniş ve derin dehlizden girilir ve soyunmalık bölümüne geçilir. Soyunmalık daha önce kubbe ile örtülüyken kubbenin yıkılması sonucu yerine beş ahşap destek üzerine  oturan ahşap tavanla kapatılmıştır. Hamamın ılıklık bölümü kare şeklinde birbirine bağlantılı iki birimdenDEVAMI