Ayazpaşa Mahallesi Ayazpaşa Caddesi üzerindedir. Caminin kitabesi yoktur. Erzurum’da H.966/M 1558- H.968/M.1560 yılları arasında valilik yapmış olan Ayaz Paşa, cami, hamam ve çeşmeden oluşan bir külliye yaptırmıştır. Ayazpaşa camii Erzurum’daki Osmanlı eserlerinin en eskilerindendir. Ayaz Paşa Camiinin ahşap sütunlar üzerine oturan son cemaat yeri düz tavanla örtülmüş ve burası sonrakiDEVAMI

Bakırcı Camii, kendi adını verdiği Erzurum Bakırcı mahallesindedir. Caminin giriş kapısının üzerinde bulunan 33×68 santim boyutlarındaki mermer üzerine yazılı altı satırlık kitabeye göre H.1133/M.1721 yılında Bakırcı Mustafa Ağa tarafından yaptırılmıştır.                              Kitabe metninde; Vasiyet eyleyüb böyle binaya süls-ü malinden Bekaya irtihal itdi Bakırcı Mustafa Ağa Dilîr-i m’areke damadı ya’ni Mustafa AğaDEVAMI

Karaköse Mahallesi Cennet Çeşmesi karşısında bulunan camii, H.974/M.1566 tarihinde Erzurum Valisi Emin Paşa tarafından yaptırılan Boyahane Hamamının soyunmalık bölümünün M.1621 tarihinde tadil edilerek camii haline getirilmesiyle oluşmuştur. Hamam kubbesi ile cami kubbesi arasına da minare yapılmıştır. Caminin mihrabı üzerine yerleştirilmiş olan kitabede;        Sâ’i hayrat-ül-vefiyyât İlyas Ağa Bunu cami eyleyüp çekdiDEVAMI

Erzurum Cumhuriyet Caddesindedir. Cami giriş kapısı üzerindeki sivri kemer içinde yer alan beş satırlık mermer kitabede , H.1055, M.1645 yılında Erzurum Hazinesi Mukataa Memuru EBUBEKİR oğlu HACI CAFER tarafından yaptırıldığı kayıtlıdır. Beş satır halinde Arapça yazılı kitabenin metni şöyledir: Rabbena takabbel minna haze’l cami’eş şerif-el mescidel münife bi kabulin haseninDEVAMI

Taşmağazaların arkasında, Cedid mahallesinde bulunan caminin girişi üzerinde bulunan levhaya göre 1670 yılında yapılmıştır. Yaptıranın kim olduğu bilinmemektedir. Ahşap tavanlı ve ahşap direkli cami yapılan onarımlar sonucu değişikliğe uğramıştır. Caminin etrafı yapılarla çevrelenmiştir. Caminin mukarnas kavsaralı mihrabı kesme taştan yapılmıştır. Minaresi ahşap olup sacla kaplanmıştır. Bibliyografya H.Yurttaş, H.Özkan, Z.Köşklü vd. DEVAMI

Camii Aşağı Yoncalık Mahallesi Taşambarlar karşısındadır. Camiin kitabesi yoktur. Vakıf kayıtlarında Karacehennem Camii olarak belirtilmektedir.  Bu Camii Erzurum Vakıflar Müdürlüğündeki kayda  göre 1200 H. Tarihlerinde (M.1785) İSMAİL Efendi tarafından yaptırılmıştır. İ.H.Konyalı Ankara Vakıflar Genel Müdürlüğü Erzurum Evkafı fihrist defterinde 2327 numarada Cennetzade İsmail Efendinin Erzurum’da Erzincan kapısında yaptırdığı, Karacehennem demekleDEVAMI

Erzurum Pelit Meydanı Çortan Mahallesinde yer almaktadır. Üzerinde kitabesi bulunmayan yapı üslup özellikleri bakımından 18. Yüzyıla tarihlendirilebilir. Çortan mescidi küçük ölçülerde olup ahşap direklidir. Son Cemaat yeri niteliğinde basit bir giriş bölümü yer alır. İçeride kesme taştan mukarnas kavsaralı mihrabı vardır. Kısa gövdeli ahşap minaresi sacla kaplıdır. Bibliyografi H.Yurttaş,H.Özkan,Z.Köşklü v.d.DEVAMI

Erzurum Gülahmet Caddesi üzerinde, önünde baldaken türbe ile birlikte görülen camiidir. Kaynaklara göre Hacı Derviş İbrahim Ağanın babası Bektaş Ağa bu caminin yerine küçük bir mescit yaptırmıştır. Oğlu bu mescidi yıktırarak H.1130/M.1718 yılında mevcut camii yaptırmıştır.                                                                   Cami giriş kapısı üzerinde bulunan 0.50 x 0,65 cm.lik onarım kitabesinin metni şöyledir; ZihiDEVAMI

(Abbas Şeyh Türbesi) Erzurum Tebrizkapı semtinde, Emirşeyh Mescidinin doğudan bitişiğindedir. Burasına Abbas Şeyh türbesi diyenlerde vardır. Türbenin herhangi bir yerinde kitabesi yoktur. Türbenin kuzeye bakan 1.00 x 1.90 ölçülerindeki asıl kapısı taşla örülerek kapatıldığından, türbeye mescit içinden girilmektedir.  Mescidin sol tarafında açılan bir kapıdan altı taş basamaklı merdivenle türbeye inilir.DEVAMI

Erzurum Kalesinin batısında ve Erzurum’a hâkim konumda yer alır. Mabedin giriş kapısı üstündeki mermerde, ortasında Sultan Abdulmecid’in tuğrası bulunan beş satırlık şair Cazim’in hazırladığı kitabede;  Muhlis-i ehl-i turuk Es’at Paşay-ı menkibet   Eyleyüp bu camiin tesisine say-i mezid Hazret-i Sultan Mahmud’a teberru iderek  Nakşbend-i kâr-i hayr olmuştu ber vefk-i ümid  İndiraseDEVAMI

(Hacı Derviş Camii) Erzurum Gölbaşı semti Abdurrahman Ağa Mah. Gümrük Caddesi adresindeki Gümrük Camisinin vakfiyelere göre ismi “HACI DERVİŞ CAMİİ” dir. Cami kapısı üzerinde bulunan 52×82 cm boyutlarındaki tâlik hatlı kitabede yapının 1130 H./1718 M. yılında Hacı Bektaşzâde Hacı Derviş İbrahim tarafından yaptırıldığı kayıtlıdır. Farsça yazılmış olan kitabenin metni şöyledir;DEVAMI

Erzurum Gürcü Kapı semtinde, bulunduğu yerin adıyla anılan caminin asıl adı ALİAĞA CAMİİ dir. Bu camii Erzurum’daki yeniçerilerin başı “ Zakreci ALİ AĞA” yaptırmıştır. Caminin giriş kapısı iki kademeli sivri kemerle çevrelenmiştir. Basık kemerli giriş kapısının üstünde17x32 cm ebadındaki mermerde tamir kitabesi bulunmaktadır.                                                  Kitabe şöyle okunur: Al nükte-i Ebcetle (öp)DEVAMI

Erzurum Sultan Melik Mahallesindedir. Caminin giriş kapısının üstünde 55×44 santim boyutlarında ki mermerde nesih yazı ile altı satır halinde Türkçe kitabe okunur; Bozulup mescid-i Sultan Melik olmuşdu fena Cami-i vâsi idüp yaptı Muhammed Paşa Hayri makbul ola kim kıldı yerinde hayrı Haric-i surini şehrin ne hoş etdi ihya Hâtif-i GaybeDEVAMI

Erzurum Hacı Cuma Mahallesinde bulunmaktadır. Caminin üzerinde yapım kitabesi yoktur. Vakıflar Genel Müdürlüğü Erzurum Evkafı fihrist defterinin 1173 numarasında Hacı Cuma Camiinin vakıf tedavül kayıtları vardır. Bu kayıtlara göre camii H.1040/M.1630 yılında Karayazıcızâde Abdullah ibn-i Seyit Ahmed yaptırmıştır. Caminin üst örtüsü düz ahşap tavan olup ahşap direkler üzerine kurulmuştur. CamininDEVAMI

Erzurum Cumhuriyet Caddesi eski hükümet meydanına hâkim yükseklikte yapılmış olan camii kitabesinde H.1161/M.1748 yılında Erzurum Valisi İbrahim Paşa tarafından yaptırılmıştır. Camiin kapı kemerinin üstünde 43×64 ebadındaki mermere beş satır halinde on mısralık tarih kitabesi yazılmıştır. Şair Haşim’in hazırladığı bu kitabe şöyledir; Vezir-i Muhterem düstur-i Ekrem Âsaf-ı a’zam    Semiyy-i pak-i İbrahimDEVAMI

Erzurum Gürcü Kapı semti, Topçuoğlu Mahallesinde bulunan camiye, mahallenin eski adından dolayı  İhmâl Camii denilmektedir. Cami, minare kaidesinde bulunan kitabesine göre Topçuoğlu lakaplı Abdullah  ibn-i Ebubekir tarafından H.1127-M.1715 tarihinde yapılmıştır. Cami ahşap destekli ve düz tavanlıdır. Adi taşla yapılmış olan caminin üst örtüsü ahşap olup, ortada kalan kare alan dörtDEVAMI

Erzurum İbrahim Paşa Mahallesi İsmet Paşa İlkokulu ve Çeteci Abdullah Paşa çeşmesi karşısındadır.  Mescidin kim tarafından ve ne zaman yapıldığını belirtir kitabesi yoktur. Kâbe Mescidinden ilk defa H.989, M.1581 yılında Erzurum’a gelen ve Erzurum’da bir sene kalan Trabzonlu Âşık Çelebi Manazir-ül-avalim adlı eserinde bahsetmiştir. Âşık Çelebi eserinde mescidin M. 1581DEVAMI

Erzurum Mahallebaşı semti Kadana Mahallesindedir. Kadana Camiinin giriş kapısının üstündeki mermerde yazılı kitabe vardır. Sülüs hatla dört satır olarak yazılmış kitabe şu şekilde okunur; Mescit iken eyledi cami bu ziba ma’bedi Eylesün mağfur Kadana zadei Rab-ül Enam Mu’ceme harfile Abdi söyledi tarihini Aldı İsmail Efendiden bu cami nizam                       1165 DEVAMI

Erzurum Karaköse Mahallesi Dursun Bey sokaktadır. Caminin ilk yapılış tarihi hakkında bir bilgi yoktur.  Caminin giriş kapısının üstündeki üç satır halinde yazılmış onarım kitabesine göre mabed  Kacırzade Ahmet Rauf’un ruhunu tâziz için H.1322/M.1904 yılında tamir ettirilmiştir. Caminin bu tarihden daha önce yaptırılmış olduğu anlaşılmaktadır. Vakıflar Genel Müdürlüğündeki Erzurum Vakıflar fihristindeDEVAMI

Erzurum Kasım Paşa semtindedir. Giriş kapısı üzerindeki beş satırlık kitabede H.1078 (M.1668) tarihi ile Kasım Paşa’nın adı vardır. Erzurum’da 1668-1670’de iki yıl Vali olarak görev yapan Kasım Paşa’nın bu camii yaptırdığı anlaşılmaktadır. Camiin kitabesinde şunlar yazmaktadır; Avn-i hakla s’ây idüb Kasım Paşa  Yapdı cami isteyüb lütf-i Mübin Eyleyüp tahsin MeleklerDEVAMI